برنامه صبح پارسی (شبکه جام جم) – موضوع: شادی با حضور: مهدی اخوان

برنامه صبحگاهی «صبح پارسی» که از دو شنبه تا جمعه هر هفته ساعت ۹ صبح به تهیه کنندگی علیرضا نظارت و ابراهیم ارجمندی بر روی آنتن شبکه جام جم می رود، در برنامه ۲۹ آذر خود به موضوع پشتکار و مداومت در تلاش پرداخت. در این برنامه پس از پخش آیتم هایی از جمله ورزش صبحگاهی، میز فرهنگی، اخبار ویژه و نماهنگ هایی با موضوع انگیزشی و با تصاویری از طبیعت، فرشید فهیم و آلاء خامه یار با مهدی اخوان روانشناس برنامه به گفت و گو نشستند.

اخوان گفت: در روانشناسی؛ “شادی” سه حوزه فکر، احساس و رفتار را مدنظر قرار می دهد. “شادی” رفتاری است که ناشی از شکل گیری یک فکر است که در فرد احساسات ایجاد کرده و بروز آن خندیدن و شاد بودن است . تخلیه هیجان همان شادی است. در غم هم فرایند همینطور است.

وی درباره راه های انتقال شادی تصریح کرد: قبل از اینکه چیزی را انتقال دهیم باید خودمان فاعل آن باشیم. اگر مهربانی را لحاظ کار خود قرار دهیم و در زندگی خود نهادینه کنیم می توانیم این شادی را به دیگران منتقل کنیم. همه چیز را از فیلتر اندیشه رد کنیم و با فکر و منطق به دیگران مهربانی کنیم به طوری که در تله “ایثار” گیر نکنیم که همه از ما سوءاستفاده کنند. با کلام محبت آمیز و یک حرکت سرشار از مهربان و واژه های امیدبخش می توانیم شادی را انتقال دهیم.

روانشناس صبح پارسی افزود: چهار هورمون دوپامین، سرتونین، اکسیتوسین و اندروفین مسئول شادی در بدن هستند که اگر مکانیسم آن ها را یاد بگیریم به راحتی می توانیم به شادی دست یابیم و نیاز به محرک بیرونی دیگری نداشته باشیم. ما کارکرد مغز را به خوبی نمی دانیم و به همین دلیل مراقب فرایندهای مغزی خود نیستیم و دچار اختلالاتی در عواطف و احساساتمان می شویم.

اخوان اظهار داشت: دوپامین هورمونی است که همه شادی را با این هورمون می شناسند درصورتی که دوپامین فقط یکی از هورمون های شادی آفرین است که هم هورمون و هم انتقال دهنده عصبی است که ما را به هدف و مرکز نورونی می رساند. موقع دریافت پاداش، دوپامین در بدن ما ترشح می کند و احساس خوشحالی می کنیم. زمانی که به موفقیت هدفمند دست می یابیم دوپامین ترشح می شود به شرطی که آن نیت و هدف گذاری کوچک را انجام دهیم.

وی بیان کرد: دفترچه موفقیت برای خودتان داشته باشید و کوچک ترین کارهایی که موفق به انجام آن ها می شوید را در آن دفترچه بنویسید و همین امر باعث می شود که دوپامین در بدن ترشح شده و احساس شادی داشته باشید.

این روانشناس عنوان کرد: سرتونین اعتماد، حمایت، قرارگیری در گروه های اجتماعی و جمع ها باعث ترشح این هورمون می شود. القا شدن حس حمایت شدن به فرد عامل ترشح این هورمون است. این هورمون زمانی که فرد خودش حمایتگر باشد هم ترشح می شود.

اخوان گفت: اکسیتوسین را به عنوان هورمون عشق تلقی می کنند که در روابط بسیار نزدیک به ویژه روابط دو نفره دیده می شود و بر روی هورمون های تولید مثل هم تاثیر مستقیم دارد. اول برخی از رابطه ها بسیار دل انگیز است و به خاطر این هورمون است وقتی به مرور این ترشح کم می شود از هیجان رابطه کاسته می شود. در روابط والدین و فرزندان و همچنین دوستان هم وجود دارد اما اوج ترشح آن بین زن و شوهر است.

وی تصریح کرد: به اندروفین هورمون شنگولی گفته می شود. اندروفین زمانی که بدن دردهای فیزیکی دارد ترشح می شود و باعث می شود که بدن درد را حس نکند. این که می گویند بعد از ضربه فیزیکی بدن گرم است و شدت ضربه و درد آن مشخص نیست به این دلیل است که در لحظات اولیه هورمون اندروفین ترشح می شود. ورزش بهترین راه ترشح این هورمون است که می تواند منجر به شادی آفرینی شود.

این روانشناس افزود: ترشح بسیار زیاد دوپامین در بدن باعث می شود که فرد به اسکیزوفرنی مبتلا شود. مغز انسان بقاجو است و هورمون مقابل دوپامین به نام کورتیزول یا هورمون استرس را ترشح می کند که ترشح این هورمون هم اگر بیش از حد شود باعث می شود فرد دچار اضطراب بیش از حد شود. هورمون استرس برای متعادل کردن شادی نیاز است اما مقدار آن مهم است.

اخوان ادامه داد: اگر شادی واقعی می خواهیم داشته باشیم باید غم را بشناسیم. غم اتاق فکر است که وقتی برای کسی رخ می دهد باید به آن موقعیت فکر کند اما ما راهکار درست فکر کردن را نمی دانیم و یا به غمگینی می رسیم یا به اسکیزوفرنی. غم با سوال «چرا؟» همراه است که در پاسخ به این سوال ها در موقعیت های مختلف غم شکل می گیرد.

وی بیان کرد: بزرگترین رازی که بتواند رهاورد شادی را برای ما داشته باشد پذیرش است. اگر پذیرش مشکلات، مسائل، مسیرمان و.. را بپذیریم می توانیم شادی بیشتری را برای خودمان رقم بزنیم. چون همیشه رویکرد اجتنابی و فرار داریم نمی توانیم پذیرش داشته باشیم. انسان در سختی آفریده شده و همه انسان ها در زندگی شان مشکلات را دارند. شعارهایی که وجود دارد که فقط شاد باشیم و غم نخوریم غلط است بلکه باید انسان یاد بگیرد با شرایط موجود چطور زندگی کند درصورتی که ما فقط نق و غر می زنیم و شکایت می کنیم. شکرگزاری به درگاه خدا هم می تواند شادی آفرینی کند.

روانشناس صبح پارسی عنوان کرد: نعمت ها و سختی ها بر اساس توانایی ها و ظرفیت های هر کسی در زندگی اش قرار می گیرد تا او را به رشد برساند پس اینکه ما همیشه احساس خوشبختی کنیم و یا در نعمت ها شناور باشیم بسته به ظرفیت وجودی مان می تواند از رشدمان جلوگیری کند.

وی تکنیکی را برای شاد بودن ارائه کرد: مغز به راحتی گول می خورد به همین دلیل لبخندهای بی دلیل می تواند در شاد شدن تاثیر داشته باشد و مغز انسان در ترشح هورمون ها و شاد کردن فرد عملکرد موثری داشته باشد.

اخوان اظهار داشت: کسی که اهل فکر باشد هیچ وقت آخر موضوع را نمی بیند. هیچ کس یک شبه به موفقیت نرسیده است و ۹۸ درصد افراد موفق از سخت ترین مشکلات زندگی خود عبور کرده اند که به موفقیت رسیده اند. چیزی که از آن رنج می بریم احساس نیاز در ما می شود و به محرکی برای ما تبدیل می شود. مغز فقیر همیشه مصرف کننده است درصورتی که می توان با کمترین امکانات اتفاقات بزرگی را رقم زد. زندگی را خودمان باید بسازیم.

این روانشناس خاطرنشان کرد: دو دسته آدم داریم دسته ای که انرژی خود را از محیط دریافت می کنند و دسته دیگری که انرژی خود را از درون دریافت می کنند. درصد بسیار زیادی از افراد جزو دسته اول هستند که اگر شرایط محیطی آن ها مناسب نباشد مدام غر می زنند و گله و شکایت می کنند.

وی در پایان بیان کرد: شادی یک رفتار است که آن را نشان می دهیم و می شود برون گرا. درون گرا می تواند درونش شاد باشد ولی در بیرون نشان ندهد. وقتی کسی درونش غمگین باشد فقط نقاب شادی زده است و این موثر نیست بلکه فرد باید این شادی را درونی کنیم. اگر به یک منبع اصلی دستاویز شویم می توانیم این شادی عمیق درونی را برای خود ایجاد کنیم.