بایدها و نبایدها در زمان عصبانیت
کنار آمدن با احساسات دشوار است، کنار آمدن با عصبانیت دشوارتر است. خشم نوعی احساس است. اگر فرد موقع واکنش نشان دادن فکر نکند، مسئله کوچکی را به یک مشکل بزرگ تبدیل خواهد کرد.
باید بیاموزیم که در موقعیتهای مختلف از فکرمان استفاده کنیم. این مسئله در دعوای زن و شوهرها بسیار مهم است. اگر طرفین سر یكدیگر فریاد بکشند، مشکل بیشتر میشود. در شرایطی که هر دو طرف از نظر احساسی تحریک شدهاند اگر یکی از دو طرف از فکرش استفاده کند، میتواند مشکل را معقولانه ببيند و راهحلی برای کنار آمدن با آن پیدا کند. حتی ممکن است به این نتیجه برسد که اصلا مسئله پیچیدهای وجود ندارد و در آرامش با روشی منطقی و عاقلانه مشکل را برطرف کند.
.
در زیر به چند نمونه از رفتارها و الگوهای ارتباطی نادرست و مخرب اشاره میکنیم که هر مشاجرهای را بدتر میکند:
.
اجتناب از دعوا به طور کل
گاهی افراد به جای صحبت کردن در مورد مشکلات در یک جو آرام و توام با احترام مدتها در مورد مشکل و دلیل ناراحتی خود به طرف مقابل چيزي نمیگویند و بعد آن را یکباره به صورت عصبانیتی غیرقابل کنترل بروز میدهند. این روش استرس شدیدی برای هر دو طرف ایجاد میکند. بهتر این است که به راحتی و با آرامش خاطر قبل از اینکه مشکل بزرگ و پیچیده شود در مورد مشکلاتتان با هم صحبت کنید.
.
حالت دفاعی گرفتن
بعضیها به جای اینکه به گله و شکایتهای طرف مقابل منطقی و صبورانه گوش کنند، سعی میکنند هر گونه اشتباه و خطای خود را انکار کنند. اما این روش باعث میشود طرف مقابل ناراحتی و شکایت خود را بیان نکند چرا که میداند بیان آنها فایدهای ندارد و نتیجه جز جمع شدن ناراحتیها و بروز یک انفجار احساسی نیست.
.
تعمیم افراطی
هیچوقت از جملات “تو همیشه…” یا “تو هیچوقت…” استفاده نکنید. مثلا “تو همیشه سرت شلوغه” یا “تو هیچوقت به من توجه نمیکنی” شروع نکنید. کمی فكر کنید آیا این جملهها واقعیت دارند؟ همچنین هیچوقت مشکلات قدیمی را میان مشاجرات فعلی بیان کنید که مشاجره را بدتر میکنید.
.
حق به جانب بودن
اگر فکر کنید که در هر کاری روش شما درست است بدون شک رابطهتان خراب خواهد شد. انتظار نداشته باشید که طرفتان هم مثل شما به قضایا نگاه کند. قبول کنید انسانها با یکدیگر متفاوتند. همیشه به دنبال مصالحه باشید و فراموش نکنید هیچوقت تنها یک روش “درست” یا “غلط” وجود ندارد و شاید هر دو نظر درست باشند.
.
روانکاوی
اشتباه بسیاری افراد روانکاوی افکار و احساسات طرف مقابلشان است طوری رفتار میکنند که انگار میدانند طرفشان به چه چیز فکر میکند یا چه احساسی دارد. این کار سوءتفاهم بین دو طرف ایجاد میکند و اگر فرد اشتباه کند طرف مقابل عصبانیتر میشود.
.
گوش ندادن
اشتباه بزرگ بعضی افراد این است که به جای گوش دادن به حرفهای طرف مقابل صحبتهای او را قطع میکنند، یا اگر سکوت کنند به آنچه خودشان میخواهند در جواب بگویند فکر میکنند. این کار باعث میشود نتوانید به خوبی از مشکل طرف مقابلتان مطلع شوید. گوش دادن و سکوت کردن هنگام صحبتهای طرف مقابل بسیار مهم است. هنگامی که فرد عصبانی میبیند شما به صحبتهای او با دقت و احترام گوش میکنید احساس بهتری پیدا کرده و سریعتر آرامش خود را به دست میآورد.
.
تقصیر را گردن دیگری انداختن
بعضی افراد هیچوقت ضعفها و اشتباهات خود را قبول نمیکنند و در برابر آن مقاومت میکنند و گمان میکنند با قبول ضعفهایشان از اعتبارشان کم میشود. به جای این رفتارها سعی کنید با مشکل خود منطقی برخورد کرده و حتی از طرف مقابلتان بخواهید شما را در حل مسئله کمک کند.
.
سعی در برنده شدن در دعوا
هدف از بحث بین دو نفر باید درک متقابل و رسیدن به توافقنظر یا راهحل باشد. اشتباهات طرف مقابلتان را به رخ او نکشید. احساسات او را دستکم نگیرید و روی نظر و عقیده خودتان پافشاری نکنید. این بدترین روش ممکن است.
.
حملههای شخصیتی
گاهی اوقات برخی افراد هر عمل منفی از طرف مقابل را جدی گرفته و آن را مشکل شخصیتی او تلقی میکنند. مثلا در مورد شوهری نامرتب، زن، نامنظم بودن مرد را یک اشکال شخصیتی در او قلمداد کرده و برچسب تنبلی و بیاهمیتی به خانه و خانواده به او میچسباند. به خاطر داشته باشید که در هر شرایطی برای طرف مقابلتان احترام قايل باشید حتی اگر بعضي از رفتارهای او را دوست ندارید.
.
بلند کردن صدا
مراقب لحن و تن صدایتان باشید. تلاش کنید یاد بگیرید تحت هر شرایطی با اطرافیانتان به نرمی و آهسته صحبت کنید. کمی با خودتان فکر کنید. واقعا فریاد زدن چه مشکلی را حل میکند؟ بدون شک فریاد زدن فقط شرایط را بدتر میکند. اگر به آرامی صحبت کنید واکنش مشابهی دریافت خواهید کرد. عصبانیت قبل از هر چیزی به خودتان صدمه میزند.
.
سعی کنید این کارها را انجام دهید:
* از این جمله استفاده کنید: “میفهمم”. این جمله در کشمکشهای شدید و برای آرام کردن شرایط یا آشتی با طرف مقابل بسیار کارساز است.
*وقتی اوضاع وخیم است چند روز صبر کنید تا کمی آرام شوید. با گذشت زمان بهتر میتوانید به مسايل نگاه کنید و بدون شک راهحل بهتری برای مشکل پیدا خواهید کرد.
* تصمیم بگیرید که در مواقع عصبانیت، رسمی و مودب حرف بزنید. به این ترتیب پس از حل مسئله از رفتار خودتان پشیمان نخواهید شد.
.
و در نهایت
حتی در میان بحث و کشمکش، محبت بهترین راهحل مشکلات است. اگر بین شما و همسرتان بحثی درگرفت بد نیست به او یادآور شوید که دوستش دارید. بدون شک با این کلام اوضاع بسیار بهتر میشود.