چگونه شخصیت کاریزماتیک داشته باشیم؟

مثلا در موقعیت‌های زیر از خود حمایت و همدلی نشان می‌دهند:

• وقتی که دوستی تصمیم می‌گیرد شغلش را ترک کند و به‌مدت ۶ ماه به یک شهر خوش آب‌وهوا سفر کند.

• وقتی که دوستی به شغل رؤیایی‌اش یا ترفیعی درست‌و‌حسابی می‌رسد.

• وقتی دوستی در کسب‌وکار خود به پول و سرمایه‌‌ی هنگفتی دست پیدا می‌کند.

این افراد، در هنگام سختی‌ها و مشکلات، به یاری دیگران می‌شتابند و با آنها همدردی می‌کنند (همدلی منفی).

مثلا:

• اگر دوستی یک بیماری جدی مانند سرطان را در خانواده‌اش تجربه کند، با او همراه و همدرد خواهد شد.
• اگر دوستی از کار اخراج شود، از او حمایت می‌کند.
• وقتی دوستی طلاق بگیرد یا در رابطه‌ی عاطفی‌اش شکست بخورد، او را همراهی می‌کند.

همدلی، توانایی درک و تجربه‌ی موقعیتی است که دیگران در آن قرار گرفته‌اند. یعنی اینکه بتوانیم خود را به‌جای دیگران بگذاریم و با کفش‌های آنها راه برویم تا ببینیم احساسات مثبت یا منفی آنها چگونه است.

در واقع درک احساسات دیگران باعث می‌شود شخصیت کاریزماتیکی داشته باشیم. حتی در سمت راست مغز ما نیز بخشی به نام «چین سینوسی» وجود دارد که محرکی برای پاسخ‌های همدلی است.

این یعنی ما از نظر فیزیولوژیکی و روانشناسی، طوری آفریده شده‌ایم که بتوانیم با دیگران همدلی کنیم.

.

2. فروتنی و تواضع پیشه کنید

سی.‌اس.‌لوئیس در یک جمله معنای فروتنی را به‌خوبی بیان می‌کند:

افراد جذاب و کاریزماتیک، فروتن هستند و در رفتارشان تکبر و استبداد دیده نمی‌شود.

آنها مدام از موفقیت‌های خود حرف نمی‌زنند، پُز نمی‌دهند، پیروزی‌ها یا ویژگی‌های خوب‌شان را به رخ دیگران نمی‌کشند و احساس نمی‌کنند از دماغ فیل افتاده‌اند یا باحال‌ترین و جذاب‌ترین انسانِ روی کره‌ی زمین هستند.

البته داشتن عزت نفس و اعتماد به نفس بسیار پسندیده و مهم است، اما باید حواس‌مان باشد که مرز باریکی میان اعتماد به نفس و تکبر وجود دارد و «فروتنی» می‌تواند این مرز باریک را مدیریت کند.

بسیاری از افراد مشهور نیز علی‌رغم شهرت، ثروت و موفقیت‌هایشان، همچنان فروتن و خاکی باقی مانده‌اند. افراد دوست‌داشتنی، فروتنی را سرمشق رفتارهایشان قرار می‌دهند و علاقه‌ای به خودنمایی ندارند.

.

3. از شرایط سخت و دشوار فرار نکنید

افراد کاریزماتیک نیز مانند سایرین گاهی شرم، خجالت یا احساسات این‌چنینی را تجربه می‌کنند و آسیب‌پذیر به نظر می‌رسند، اما نکته‌ی مهم، توانایی آنها در مدیریت این موقعیت‌هاست. مثلا:

• باز کردن سر صحبت با غریبه‌ها کمی دشوار است، اما افراد جذاب سعی می‌کنند جرئت آن را در خود بیدار کنند و پا پیش بگذارند.
• سخنرانی در جمع تقریبا برای تمام افراد کمی سخت است، اما افراد کاریزماتیک سعی می‌کنند بر این ترس غلبه کنند.
• گفتنِ نظری که تقریبا تمام جمع با آن مخالف است، کمی سخت به نظر می‌رسد اما افراد کاریزماتیک علی‌رغم دلهره‌‌‌‌‌ای که به‌خاطر عدم پذیرش دیدگاه‌شان دارند، سعی می‌کنند نظر خود را اعلام کنند.

اجازه بدهید با هم صریح باشیم. آسیب‌پذیری، یکی از چالش‌برانگیزترین ویژگی‌های ماست. در واقع تجربه‌ی موقعیتی که در آن از سوی دیگران نقد و قضاوت می‌شویم، دشوار است. اما افراد کاریزماتیک خود را به‌دست این موقعیت می‌سپارند و از آن فرار نمی‌کنند.

افراد کاریزماتیک به‌خوبی می‌دانند که جذب علاقه‌ی تک‌تک افراد، شدنی نیست و با پرهیز از ایده‌‌آل‌طلبی و کمال گرایی، به شخصیتی دوست‌داشتنی تبدیل می‌شوند.

وقتی شخصی کامل و بی‌نظیر به نظر برسد، دیگران از ارتباط با او دچار ترس می‌شوند و سعی می‌کنند از او فاصله بگیرند، اما وقتی بدانیم که طرف مقابل‌مان هم مانند ما انسانی است که دچار خطا می‌شود و نقص‌هایی دارد، برقراری ارتباط با او، برای‌مان ساده‌تر خواهد بود.

از نظر روا‌ن‌شناسی به این موقعیت «اثر سقوط» گقته می‌شود. اثر سقوط وضعیتی است که در آن با پذیرش و اعتراف به نقص‌هایمان در نظر دیگران دوست‌داشتنی‌تر می‌شویم. مطالعات نشان می‌دهند که افراد تمایل دارند با کسانی ارتباط برقرار کنند که خطاهای خود را می‌پذیرند، نه کسانی که همیشه بی‌نظیر و کامل به نظر می‌رسند.

.

4. شوخ طبع باشید

شوخ‌طبعی از نظر روانشناسی روی ما تأثیر مثبتی می‌گذارد. افراد شوخ‌طبع، جذاب‌تر هستند و می‌توانند به‌صورت ناخودآگاه اثر خوشایندی روی مخاطب خود بگذارند. پژوهش‌های گوناگون نشان می‌دهند که در زمینه‌ی تبلیغات و آگهی‌های تجاری، شوخی و طنز تأثیرات بیشتری روی مخاطبان دارد.

آگهی و تبلیغ خنده‌دار می‌تواند توجه مخاطب را به خود جلب کند، پس طبیعی است که فرد طناز و شوخ‌طبع هم تأثیر مشابهی روی اطرافیانش خواهد داشت.

.

5. حضور ذهن داشته باشید

بیشتر اوقات، داشتنِ تمرکز و حضور ذهنِ کافی، کمی دشوار است. مثلا در حین مکالمه، حواس‌مان مدام به تلفن همراه‌مان پرت می‌شود و نمی‌توانیم گفت‌وگویی متمرکز و رودررو ترتیب بدهیم. حواس‌پرتی و عدم تمرکز مشکلی عادی است که البته راه چاره دارد.

«مدیتیشن» روش مناسبی برای داشتن حضور ذهن کافی در برخورد با موضوعات و افراد مختلف است. قدرت مدیتیشن تقریبا برای همه مشخص است. افراد موفق، کاریزماتیک و مشهوری همچون:

• آرنولد شوارتزنگر؛
• اپرا وینفری؛
• تیم فریس (کارآفرین و نویسنده)؛
• مارتین اسکورسیزی (کارگردان ماهر و برجسته)؛
• و… .

نیز برای افزایش تمرکز خود در زندگی و روابط، از مدیتیشن استفاده کرده‌اند.

اگر در خلال بحث و گفت‌وگو با دیگران، قادر به تمرکز کردن نیستید و به این دلیل روابط‌تان با دیگران خدشه‌دار و سرد شده است، حتما مدیتیشن را امتحان کنید.

.

6. به دیگران توجه کنید

کسانی که سعی می‌کنند با دید مثبتی به دیگران نگاه کنند و همه را دوست بدارند، جذاب‌تر هستند. در واقع آدم‌های کاریزماتیک نسبت به سایرین علاقه و شوق نشان می‌دهند. با در نظر داشتن این نکته که در مثل مناقشه نیست، سگ‌ها را به خاطر بیاورید و ببینید که چرا تقریبا همه‌ی افراد نسبت به سگ‌ها نظر مثبتی دارند؟ خب جواب مشخص است؛ سگ‌ها وفادارند و به همه توجه و علاقه نشان می‌دهند. افراد کاریزماتیک برای معاشرت با دیگران گزینشی عمل نمی‌کنند.

آنها از ملاقات با همه‌ی افراد به هیجان می‌آیند، به اینکه چه کسی از آنها پایین‌تر یا بالاتر است، توجهی ندارند و در صحبت‌های هر فرد، نکات جالبی برای شنیدن و توجه کردن پیدا می‌کنند.

.

7. از خودشیفتگی اجتماعی پرهیز کنید

افراد خودشیفته تمایل دارند مدام از خودشان، موفقیت‌هایشان و هر چیز ریز و درشت دیگری که به آنها مرتبط است، حرف بزنند. از اینکه ماجراها و داستان‌های زندگی خود را تعریف کنند، به‌شدت لذت می‌برند. از دوستان‌شان، خانواده‌شان، موفقیت‌هایشان و حتی غذای دیروز ظهرشان می‌گویند و برای‌شان اهمیتی ندارد که این موضوعات برای سایرین جالب است یا نه!

معاشرت و گفت‌وگو، تنها بر محور این دوستان خودشیفته می‌گذرد و وقت خداحافظی سر می‌رسد، بی‌آنکه دیگران کلمه‌ای حرف زده باشند و از خود چیزی گفته باشند.

در عوض، افراد کاریزماتیک و جذاب از نظرات دیگران جویا می‌شوند، آنها را در گفت‌وگو شریک می‌کنند و با این کارها بر جذابیت خود می‌افزایند.

آنها با پرسیدن سؤالاتی که دری به‌سوی کشف احساسات و ایده‌های افراد می‌گشاید، سعی می‌کنند به ذهن دیگران و البته قلب‌شان نفوذ کنند.

.

8. بخشنده و نوع‌دوست باشید

آدام گرانت (Adam Grant) جوان‌ترین و عالی‌رتبه‌ترین استاد مدرسه‌ی کسب‌وکار وارتون (Warton) است. او می‌گوید افراد به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. گیرنده؛
2. تطبیق‌دهنده؛
3. بخشنده.

گیرنده‌ها، افرادی خودخواه هستند. آنها بسیار بیشتر از آنچه که می‌بخشند، دریافت و طلب می‌کنند. آنها فکر می‌کنند دنیا محل رقابت و بسیار درهم‌وبرهم یا به اصطلاح خودمانی شیرتوشیر است، پس تأمین نیازهای خود را در اولویت قرار می‌دهند. این استراتژی شاید در کوتاه‌مدت جواب بدهد، اما قطعا دائمی و همیشگی نخواهد بود.

تطبیق‌دهنده‌ها، کسانی هستند که در گرفتن و بخشیدن، به‌دنبال ایجاد تعادل، برابری و عدل هستند.

اگر در رابطه‌ای بخشش زیادی به خرج بدهند و در عوض چیزی دریافت نکنند، آن رابطه را ترک می‌کنند. آنها به تعامل و بده-بستان اعتقاد دارند.

بخشنده‌ها افرادی نوع‌دوست هستند. این گونه‌ی کمیاب از انسان‌ها، در برابر آنچه می‌بخشند چیزی مطالبه نمی‌کنند و انتظار و چشم‌داشتی ندارند. آنها با بخشش مداوم و بی‌چشم‌داشت خود، با کمک لطف و رحمت دیگران، فرصت‌های بی‌نظیری به‌دست می‌آورند.

هیتن شاه (Hiten Shah) مدیرعامل شرکت کیسمتریک، نمونه‌ای از یک بخشنده‌ی واقعی است. او معتقد است اگر به دیگران کمک کنیم تا به خواسته‌هایشان برسند، به هرچه می‌خواهیم، می‌رسیم. این توصیه از فردی که صاحب دو نمونه از موفق‌ترین شرکت‌های نرم‌افزاری دنیاست، باید سرلوحه‌ی کارمان قرار بگیرد.

.

9. از کسانی که کمک‌تان می‌کنند، تقدیر کنید و اشتباهات‌تان را بپذیرید

وقتی از افراد کاریزماتیک و دوست‌داشتنی تعریف و تمجید می‌کنیم، چنین پاسخی دارند:

«خیلی خیلی سپاسگزارم، اما باید بگویم این نتیجه‌ی مطلوب، حاصل کاری تیمی است و من هم نقش کوچکی در رسیدن به هدف‌مان داشته‌ام، بدون همکاریِ دوستان خوبم امکان رسیدن به این نتیجه مقدور نبود.»

در واقع این افراد جواب ستایش، محبت و تمجید دیگران را با رفتاری متقابل می‌دهند. وقتی به‌خاطر موفقیتی که کسب کرده‌اند از آنها تقدیر می‌شود، تک‌رَوی نمی‌کنند و سعی دارند از همه‌ی افرادی که در این پیروزی نقش داشته‌اند، تقدیر کنند. آنها در عوضِ محبتی که می‌کنند، چیزی طلب نمی‌کنند.

این افراد وقتی هم که خطا می‌کنند یا اشتباهی از آنها سر می‌زند، رفتاری معقول دارند، تقصیر را می‌پذیرند و به گردن می‌گیرند. این افراد با پذیرش و اعتراف به اشتباهات‌شان، روابط خود را تقویت می‌کنند و دیگران نیز اشتباهات آنها را سریع‌تر می‌بخشند.